На тыдні, калі грэка-каталіцкая Царква ў Беларусі святкуе Зыход Святога  Духа, варта ўзгадаць цікавыя факты з гісторыі хрысціянства на нашых землях.  

На развіццё беларускай культуры ХVI–ХVIII стагоддзяў паўплывала дзейнасць Oрдэна базыльянаў (Ordo Sancti Basilii Magni) — манаскага ордэна Грэка-Каталіцкай Царквы.

У цэнтры Мінска, ператвораная ў канцэртную залу, узвышаецца царква Святога Духа, якая была пабудавана ў сярэдзіне ХVII стагоддзя і служыла мужчынскаму і жаночаму кляштарам базыльянаў.

Дакумент на тэму гендарнага пытання ў сферы адукацыі абнародавала Кангрэгацыя каталіцкай адукацыі. Плён амаль двухгадовай працы прадставіў яе прэфект кардынал Джузэпэ Версальдзі.

Як паведамляе беларуская рэдакцыя парталу Vatican News, дакумент пад назваю «Мужчынам і жанчынай стварыў іх: Шляхам дыялогу адносна пытання гендарнай тэорыі ў адукацыі» заахвочвае да дыялогу на тэму гендара.

У ім з усведамленнем «вялікай рызыкі непаразуменняў і ідэалагічных канфліктаў у гэтай сферы» прапануецца ў якасці найбольш адпаведных метадаў працы «слуханне, абмеркаванне і выказванне прапановаў». У тэксце аналізуецца гісторыя гендарнага пытання і прапануецца яго хрысціянска-антрапалагічнае бачанне.

Грэка-каталіцкая Парафія Святога Духа ў Мінску запрашае на штогадовае парафіяльнае свята.

Усе службы ў Ніжнім храме Касцёла свв. Сымона і Алены (Чырвонага касцёла).

8.06.2019 - Субота: Чаканне свята Святога Духа
Узначальвае Апостальскі візітатар БГКЦ архімандрыт Сяргей (Гаек)
18:00 Вячэрня з ліццёй, міраванне
19:00 Праслаўленне Святога Духа

9.06.2019 -  Нядзеля Зыходу Святога Духа - Тройца
11:00 Боская Літургія, Казанне скажа а. Пётр Бялевіч ОМІ
- Прывітанне і заключнае Блаславенне ўдзеліць пробашч Чырвонага касцёла кс. канонік Уладзіслаў Завальнюк
12:30 Малітвы Вячэрні да Духа Святога
13:00 Агапа - святочны стол
18:00 Боская Літургія, Малітвы Вячэрні да Духа Святога

10.06.2019 - Панядзелак Святога Духа
18:30 Боская Літургія- Малітва за павялічэнне пладоў Духа Святога ў асабістым жыцці вернікаў БГКЦ

З 31 мая па 2 чэрвеня папа Францішак знаходзіўся з Апостальскім візітам у Румыніі.

Падчас свайго падарожжа ў гэтую краіну з пераважна праваслаўным насельніцтвам Пантыфік наведаў чатыры гарады: Бухарэст, сталіцу краіны, дзе сустрэўся з дзяржаўнымі ўладамі, а таксама з праваслаўным Патрыярхам Даніілам і членамі Сінода Румынскай Царквы; Шумулеў-Чук, дзе знаходзіцца марыйны санктуарый — месца штогадовай пілігрымкі католікаў з Венгрыі і Румыніі; Ясы — першую лацінскую дыяцэзію ў краіне, а таксама Блаж, дзе ў 1795 г. быў выдадзены першы пераклад Бібліі на румынскую мову.

У Бухарэсце пастыр паўсюднага Касцёла наведаў праваслаўную катэдру, дзе разам з мясцовымі хрысціянамі супольна памаліўся «Ойча наш» на лацінскай і на румынскай мовах. Пры гэтым Папа падкрэсліў, што ў малітве Панскай найлепш выяўляецца тоеснасць хрысціянаў як дзяцей і братоў, якія моляцца поплеч.

Адной з рэлігійных мэтаў паездкі папы Францішка ў Румынію была беатыфікацыя сямі біскупаў каталіцкай царквы ўсходняга абраду, замучаных камуністычнымі ўладамі пасля вайны.

Уладыкі памерлі ў турмах, дзе яны былі змешчаныя ў невыносныя ўмовы: іх трымалі ў нятопленых камерах паўгалоднымі.

Беатыфікацыя — гэта першы крок да прызнання святымі.

Уніяцкая, або Грэка-каталіцкая царква з'явілася ў Трансільваніі ў 1698 годзе. Цяпер да яе належаць больш за 150 тысяч чалавек, каля 1% насельніцтва Румыніі. Па стане на 1948 год іх было каля 1,5 мільёна, або 10%.

30 мая Апостальскі нунцый у Беларусі арцыбіскуп Габар Пінтэр і Старшыня Канферэнцыі Каталіцкіх Біскупаў у Беларусі арцыбіскуп Тадэвуш Кандрусевіч прывіталі ўдзельнікаў юбілейных XXV міжнародных Кірыла-Мятодаўскіх чытанняў «Спадчына святых Кірыла і Мятода ў сусветнай духоўнай культуры», якія праходзяць у Мінску.

Апостальскі нунцый у сваім прывітальным слове на цырымоніі адкрыцця, якая адбывалася ў Мінскім міжнародным адукацыйным цэнтры імя Йаханэса Раў, між іншым, адзначыў:

«Апостальскае служэнне святых Кірыла і Мятода вельмі плённае і мае вялізнае багаслоўскае значэнне не толькі для гісторыі Касцёла, але таксама для культурнага і грамадскага жыцця еўрапейскага кантыненту.

Менавіта таму Міжнародныя Кірыла-Мятодаўскія чытанні, якія сталі ўжо традыцыйнымі, — гэта ўнікальная пляцоўка для дыялогу і ўзаемнага дзялення, магчымасці рэалізацыі місіі хрысціянаў у сучасным свеце».

Грэка-каталіцкую мучаніцу блаславёную Мар'яну Бярнацкую, якая прыняла мучаніцкую смерць ад рук нямецкіх нацыстаў на фартах у Навумавічах пад Горадняй у 1943 г.,  узгадалі ў малітве ў Санктуарыі  Блаславёных Падляскіх Мучанікаў у Пратуліне. 

На працягу чатырох гадоў у траўні ў Пратуліне, недалёка ад неа-унійнай парафіі ў Кастамлотах над Бугам, адбываецца Пілігрымка жанчын, якую арганізуе Душпастырства жанчын Сядлецкай рыма-каталіцкай дыяцэзіі. Штогод яна збірае ад 2 да 3 тысяч жанчын. Сёлета, 26 траўня ў пілігрымцы ўдзельнічала больш за тры тысячы жанчын. Яны прыязджаюць індывідуальна, арганізаванымі групамі, на матацыклах або роварнымі пілігрымкамі, часта ў ёй удзельнічаюць цэлыя сем’і.

Базыліка Маці Божай Успамогі хрысціянаў у Шэшане. Фота: Wikipedia24 мая, калі адзначаецца ўспамін Маці Божай Успамогі хрысціянаў, з’яўляецца асаблівым днём малітвы за Касцёл у Кітаі, які сёння знаходзіцца ў даволі складанай сітуацыі.

Як паведамляе Каталіцкае інфармацыйнае агенцтва КАІ, сёлета гэты дзень кітайскія католікі перажываюць са змяшанымі пачуццямі радасці і смутку.

Радасць звязана са святам Маці Божай Успамогі хрысціянаў, якой прысвечаны кітайскі нацыянальны санктуарый у Шэшане, што знаходзіцца ў прадмесцях Шанхая.

Горыч выклікана перадусім цяжкім становішчам Касцёла ў краіне, якое практычна не змяніла часовае пагадненне, заключанае паміж Кітаем і Святым Пасадам у верасні мінулага года.

16-17 мая ў Мінскай духоўнай акадэміі пройдзе міжнародная канферэнцыя, прысвечаная тэме «Цэрквы і мясцовыя супольнасці перад абліччам сацыяльных выклікаў». У ёй прымуць удзел прадстаўнікі хрысціянскіх Цэркваў Германіі, Польшчы, Украіны і Беларусі, у тым ліку Рыма-Каталіцкага Касцёла ў нашай краіне.

Сярод больш чым 60 гасцей форуму, арганізаванага ў межах Працоўнай групы «Прымірэнне», будуць святары, тэолагі, дыпламаты, эканамісты, сацыяльныя работнікі, прадстаўнікі ўлады і грамадскасці.

Кароткай, але змястоўнай назваў сваю размову з Францішкам архімандрыт Сяргей Гаек. Сустрэча адбылася 8 мая 2019 г. у Ватыкане пасля агульнай аўдыенцыі.

Апостальскі візітатар для грэка-католікаў Беларусі прызнаўся, што падышоў да Папы з іконай святых Кірыла і Мятода, арыгінал якой знаходзіцца ў брэсцкім грэка-каталіцкім храме. “Мы хочам, каб яна наведвала парафіі і сем’і нашай краіны. Таму я прасіў Святога Айца блаславіць саму ікону і ўсю душпастырскую ініцыятыву”, - сказаў архімандрыт Сяргей у інтэрв’ю беларускай рэдакцыі Vatican News.